W Polsce posiadanie mieszkania to coraz większy luksus. Często staje się ono głównym celem i jednocześnie największym obciążeniem finansowym obywateli. Z raportu „Sytuacja mieszkaniowa w Polsce 2025” wynika, że aż 14% społeczeństwa przeznacza ponad połowę swoich dochodów na opłaty związane z mieszkaniem. Dla wielu oznacza to konieczność rezygnacji z innych podstawowych potrzeb, co nie tylko pogarsza jakość życia, ale też ogranicza perspektywy na przyszłość.
Luka czynszowa to pułapka dla tysięcy rodzin
Ponad jedna trzecia Polaków nie jest w stanie pozwolić sobie na wynajem lub zakup mieszkania, które spełniałoby ich potrzeby. Jednocześnie nie kwalifikują się oni do wsparcia socjalnego, gdyż znajdują się w tzw. luce czynszowej. To przestrzeń, w której nie działa ani rynek, ani państwowa pomoc. Efektem są poważne kompromisy. Co dziesiąta osoba mieszka z ludźmi, z którymi nie chce dzielić przestrzeni, a 34% społeczeństwa żyje w przeludnionych mieszkaniach.
Młodzi bez perspektyw, starsi w niewygodach
Brak dostępnych i przystępnych mieszkań najmocniej uderza w młodsze pokolenie. Młodzi Polacy coraz częściej odkładają decyzję o wyprowadzce od rodziców czy założeniu rodziny. Z kolei osoby starsze są często „uwięzione” w lokalach, które nie zapewniają podstawowego komfortu. Są źle ocieplone, niedogrzane, niewyposażone w odpowiednie udogodnienia, a więc nie spełniają standardów godnego życia. Blisko 40% badanych skarży się na zbyt małą przestrzeń do życia, co pokrywa się z danymi Eurostatu. Polska należy do czołówki krajów UE pod względem przeludnienia mieszkań. Średnio 34% obywateli naszego kraju żyje w lokalach, które nie oferują wystarczającej liczby pokoi w stosunku do liczby mieszkańców, podczas gdy średnia unijna wynosi zaledwie 17%.
Rosnące koszty życia pogłębiają kryzys
Dla 70% respondentów największym wyzwaniem są rosnące koszty życia. W tej sytuacji trudno myśleć o poprawie warunków mieszkaniowych, skoro już teraz większość domowych budżetów pochłaniają opłaty związane z codziennym funkcjonowaniem. Problem nie ogranicza się więc tylko do samych mieszkań, ale przenika całe życie rodzinne, zawodowe i społeczne Polaków. Eksperci organizacji Habitat for Humanity Poland wskazują, że jednym z najskuteczniejszych rozwiązań jest rozwój społecznego budownictwa na wynajem, wspieranego przez państwo. Takie podejście mogłoby nie tylko wypełnić lukę czynszową, ale też dać szansę na poprawę sytuacji mieszkaniowej osobom, które dziś pozostają poza zasięgiem rynku i systemu pomocy społecznej.
