Trendy i newsy

Główny Urząd Statystyczny opublikował dane dotyczące zmiany cen lokali mieszkalnych w 2023 roku. Chociaż nastąpił wzrost, liczba podpisanych aktów notarialnych była mniejsza niż w 2022 roku. O ile więcej trzeba obecnie zapłacić za nieruchomość? O ile wzrosły ceny nieruchomości w 2023 roku? W 2023 roku nastąpił wzrost cen lokali mieszkalnych zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym – odpowiednio o 10,5% i 7,3%. Ceny wzrosły średnio o 8,8%. To oznacza, że licząc od 2015 roku, wzrost wynosi 79,8%. Lokale deweloperskie podrożały o 68%, a nieruchomości na rynku wtórnym – o 89,6%. Mniejsza liczba sprzedanych mieszkań Biorąc pod uwagę ogromny popyt, za którym w 2023 roku nie nadążała podaż, można się było spodziewać rekordowych wyników sprzedażowych. Tymczasem z danych GUS wynika, że zawarto o 3,8% mniej aktów notarialnych w związku ze zbyciem nieruchomości w stosunku do roku 2022. Dokładnie było 510,9 tys. Poza tym: • liczba aktów notarialnych dotyczących sprzedaży nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego była o 7% większa; • zwiększyła się sprzedaż w kategorii prawa użytkowania wieczystego – o 4 proc. w przypadku sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a o 1,9 proc. zwiększyła się sprzedaż lokali; • zmniejszyła się liczba aktów notarialnych w przypadku działek niezabudowanych – o 13,1%; • nastąpił spadek aktów notarialnych dotyczących nieruchomości zabudowanych – z 82 894 do 78 854 w 2023 roku; • to samo dotyczy nieruchomości niezabudowanych – doszło do spadku z 182 111 do 171 246 aktów; • nastąpił wzrost w przypadku obrotu nieruchomościami lokalowymi – z 245 755 w 2022 r. do 254 761 w 2023 r.; • w 2023 roku wartość transakcji ogółu nieruchomości wyniosła 207,3 mld zł w stosunku do 192,7 mld w 2022 r. W przypadku lokali było to ok. 109,6 mld zł przy 95,8 mld zł rok wcześniej. Jeśli chodzi o sprzedaż nieruchomości lokalowych, to właśnie takie transakcje dominowały w większości województw. Przykładowo, w woj. dolnośląskim, gdzie osiągnęły największy udział, stanowiły blisko 65%. Do takich nieruchomości zaliczają się lokale mieszkalne, użytkowe czy garaże. W województwach podkarpackim i świętokrzyskim najwięcej transakcji dotyczyło nieruchomości gruntowych niezabudowanych. Było ich odpowiednio 55,1 proc. i 52 proc. Co się dzieje na rynku w 2024 roku? Według danych GUS od stycznia do końca kwietnia 2024 roku rozpoczęto budowę ponad 80 tys. mieszkań. To oznacza wynik o 53,2% większy niż w poprzednim okresie tego samego roku. Za realizację 54,6 tys. lokali odpowiadają deweloperzy, a za 25,5 tys. – inwestorzy indywidualni. Według szacunków na koniec kwietnia w budowie pozostawało 817,6 tys. lokali. Natomiast, jeśli chodzi o ceny mieszkań, najbliższe miesiące mogą przynieść spadki w wielu miastach. Z danych serwisu zametr.pl wynika, że czerwiec był kolejnym miesiącem, w którym rosła liczba ofert z obniżkami cen. Było ich 2110, a to oznacza wzrost o 17 proc. względem maja. To czy trend się utrzyma, zależeć będzie od wielu czynników....

Maj przyniósł długo oczekiwaną stabilizację cen mieszkań na rynku wtórnym w kilku polskich metropoliach. Podczas gdy w niektórych miastach ceny nadal rosną, w innych widoczna jest stabilizacja. Mowa tutaj zwłaszcza o Krakowie, Poznaniu, Trójmieście czy Aglomeracji Katowickiej, gdzie rynek nieruchomości powoli się stabilizuje. Jednak nie wszędzie jest tak spokojnie — w Łodzi, Warszawie i Wrocławiu trend wzrostowy utrzymuje się nadal. Stabilizacja w Krakowie, Poznaniu, Trójmieście i Katowicach Ceny mieszkań na rynku wtórnym w Krakowie zatrzymały się na poziomie 17,5 tys. zł/m². Podobna sytuacja ma miejsce w Poznaniu, gdzie od dwóch miesięcy ceny utrzymują się na poziomie 11,5 tys. zł/m², co oznacza wzrost jedynie o 1% od początku roku. Trójmiasto również notuje stabilizację — po 1% wzroście w kwietniu, ceny mieszkań z rynku wtórnego utrzymują się na poziomie 15,4 tys. zł/m², co daje zaledwie 2% wzrost w ciągu ostatnich pięciu miesięcy. Aglomeracja Katowicka, choć jest tegorocznym liderem wzrostów, w maju odnotowała stabilizację cen na poziomie 8,5 tys. zł/m². Od początku roku ceny tam wzrosły o 9%, co jest najwyższym wynikiem spośród analizowanych miast. Wzrost cen w Łodzi, Warszawie i Wrocławiu Łódź, Warszawa i Wrocław nadal notują wzrosty cen mieszkań na rynku wtórnym. W Łodzi ceny w maju wzrosły o 2% miesiąc do miesiąca, co daje 7% wzrost od początku roku. W Warszawie oraz Wrocławiu wzrosty były nieco mniejsze — o 1% w maju, lecz od grudnia 2022 roku ceny wzrosły odpowiednio o 8% i 5%. Trzeba też wspomnieć o tym, że na rynek mieszkaniowy w Polsce wpływają również oczekiwania związane z programem "Kredyt mieszkaniowy #naStart". Zarówno rynek nowych, jak i używanych mieszkań wyczekuje na rozwój wydarzeń. Obecnie jednak zarówno dane, jak i analizy portalu GetHome.pl wskazują na ogólne wyhamowanie wzrostu cen. Mieszkania statystycznie najtańsze m.in. w Łodzi czy Katowicach Mimo że niektóre miasta, takie jak Aglomeracja Katowicka i Łódź, notują znaczne podwyżki cen mieszkań, to nadal pozostają jednymi z najtańszych w naszym kraju. To efekt dużej liczby mieszkań w blokach z PRL-u oraz starych kamienic, które są tańsze w przeliczeniu na metr kwadratowy w porównaniu do nowych budynków. Warto podkreślić, że jeszcze dekadę temu różnica w cenach między mieszkaniami starymi a nowymi wynosiła około 30%. Obecnie, dzięki rosnącej liczbie nowych budynków, różnica ta zmniejszyła się do około 20%. Warto również zauważyć, że w czterech głównych metropoliach — Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście — średnia cena metra kwadratowego mieszkań na rynku wtórnym jest wyższa niż na rynku pierwotnym. Jest to wynik m.in. atrakcyjnych lokalizacji oraz w wielu przypadkach lepszej infrastruktury wokół starszych budynków. Co dalej z rynkiem wtórnym? Rynek mieszkań z drugiej ręki w Polsce jest naprawdę różnorodny. W jednych miastach ceny nadal rosną, w innych się stabilizują. To może oznaczać, że po okresie gwałtownych wzrostów sytuacja zaczyna się uspokajać. Na ceny wpływa wiele czynników — inflacja, stopy procentowe, polityka kredytowa banków czy zmiany demograficzne. Do tego należy też doliczyć różnego typu programy rządowe typu Kredyt na Start. Czy ceny ustabilizują się we wszystkich miastach? Przyszłość pokaże, jednak warto być dobrej myśli, bowiem w niektórych miejscowościach sytuacja zaczyna się poprawiać....

Bezpieczny Kredyt 2% cieszył się ogromną popularnością. Nic więc dziwnego, że jego następca Kredyt na Start również wzbudza zainteresowanie. Kolejna odsłona rządowego działania wprowadza na rynek dwa nowe kredyty na preferencyjnych warunkach. Wszystko po to, by zwiększyć dostępność mieszkań. Jednak już teraz słychać głosy ekspertów mówiące o tym, że wpływ Kredytu na Start będzie dużo mniejszy niż poprzedzającego go programu preferencyjnych kredytów. Co o tym zagadnieniu myślą pracownicy agencji pośredniczących w obrocie nieruchomościami? Na rynku ostrożny optymizm Indeks nastrojów pośredników w obrocie nieruchomościami INPON  powstaje cyklicznie na podstawie ankiet przeprowadzanych wśród pracowników agencji nieruchomości. Badanie to powstaje na zlecenie portalu Nieruchomosci-online.pl i pozwala porównywać zmiany, jakie zachodzą w różnych segmentach rynku. Wyliczenia dotyczące pierwszego kwartału 2024 pokazują, że na rynku utrzymuje się ostrożny optymizm wśród inwestorów, a branża nieruchomości stabilizuje się. Indeks dla tego okresu zatrzymał się na poziomie 55,59 pkt. Skąd te wnioski? Za granicę optymizmu uznaje się wartość 50 pkt, a wynik w porównaniu z poprzednim okresem nie zmienił się. Aktualnie na rynek mieszkaniowy działa wiele przeciwstawnych trendów. Inwestorzy obserwują odbudowującą się podaż, a część z nich czeka z decyzją zakupową na otwarcie naboru do programu Kredyt na Start. Już teraz jednak wiadomo, że jego wpływ na branżę nie będzie tak duży, jak było to w przypadku BK2%. Przewidywania te wynikają z innej budowy rządowego działania. Skala zainteresowania preferencyjną pożyczką będzie wysoka tylko w tych grupach, dla których niesie duże korzyści. Na nowym programie najwięcej zyskują duże rodziny, lecz osobom samotnym, szczególnie z dużych miast, program raczej nie będzie się opłacał. Prognozy pośredników dotyczące rynku Pośrednicy zauważają, że w I kwartale 2024 roku Bezpieczny kredyt nadal wpływał na branżę, mimo że działanie to już zostało zamknięte. Preferencyjny kredyt o stałym i bezpiecznym oprocentowaniu doprowadził do wzrostu cen nieruchomości. Konsekwencją tego jest drożyzna i duże oczekiwania ze strony podaży. Ostatecznie jednak w ankietach widać, że dla pośredników jest to przede wszystkim okres stabilizacji przy wysokich stawkach ofertowych i budzenia się rynku po sezonowym okresie mniejszej aktywności inwestycyjnej. Jak zatem na rynek wpływają zapowiedzi wprowadzenia nowego instrumentu wspierającego kupujących? Na razie w branży trwa oczekiwanie i ruchy wskazujące na sprawdzanie aktualnej oferty i oglądanie dostępnych nieruchomości. W poprawiających się warunkach gospodarczych można oczekiwać, że już niedługo popyt wyraźnie się zwiększy, wspierany w dużym stopniu przez nowy program dopłat. Na decyzje zakupowe ostateczny wpływ będą też miały polityka monetarna rządu oraz poziom inflacji. Na koniec warto dodać, że zróżnicowanie cen na rynkach lokalnych, jakie widać w najnowszym raporcie INPON, wynika też z nastrojów geopolitycznych. Korekty stawek ofertowych w dół widać w tym kontekście szczególnie we wschodniej Polsce....

Już co trzecie gospodarstwo domowe w Polsce mieści się w luce czynszowej. Obywatele zarabiają zbyt mało, by móc uzyskać kredyt na mieszkanie, lub je wynająć, a z drugiej strony za dużo, by liczyć na pomoc państwa w postaci lokalu komunalnego. Czy zatem istnieje skuteczne rozwiązanie na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych osób wykluczonych z rynku kredytowego? Jak wynika z raportu Polityki Insight i PFR Nieruchomości, problemem luki czynszowej może być dotkniętych już nawet 35% Polaków. Oznacza to, że mieszkają oni w nieruchomościach nieadekwatnych do swoich potrzeb zarówno w zakresie metrażu, jak i możliwości finansowych. W luce czynszowej znajdują się osoby, którym zbyt niskie dochody nie pozwalają na zakup lub wynajem mieszkania po cenach rynkowych, jednocześnie jednak są zbyt wysokie, aby kwalifikować ich do uzyskania mieszkania dotowanego przez państwo. Jak wynika z opracowania, najczęściej zjawisko to występuje wśród rodziców samotnie wychowujących dzieci, jak również rodzin wielodzietnych. Okazuje się, że ponad 60% tego typu gospodarstw domowych boryka się z brakiem odpowiednich warunków mieszkaniowych. Co jest powodem luki czynszowej? Jest wiele czynników przyczyniających się do powstania luki czynszowej w Polsce, ale wśród głównych wymienia się m.in. ogólny deficyt mieszkań na rynku powodujący wzrost cen najmu i sprzedaży. Ponadto Polacy posiadają ograniczone możliwości finansowe. Według danych dwie trzecie Polaków zarabia poniżej średniej krajowej, z czego 3,6 mln otrzymuje co miesiąc najniższą krajową. Ponadto obecnie wysoki poziom stóp procentowych powoduje zmniejszoną zdolność kredytową, a tym samym utrudniony dostęp do kredytów, co w przypadku osób o niskich dochodach oznacza, że nie mają oni żadnych szans na zaciągnięcie zobowiązania. Nie pomaga też zbyt mała liczba mieszkań komunalnych. W rezultacie w pierwszej kolejności otrzymują je osoby najbardziej potrzebujące, jak np. niepełnosprawne. Sposoby na przeciwdziałanie zjawisku Choć państwo stara się wspomóc rodaków w rozwiązaniu ich problemów poprzez wdrażanie różnych programów, jak Bezpieczny Kredyt 2%, to są one nastawione na pomoc w uzyskaniu kredytu hipotecznego. Rozwiązania te jednak nie sprawdzają się w przypadku osób bez zdolności kredytowej, dlatego też eksperci rynku nieruchomości mówią o potrzebie stworzenia kompleksowego podejścia, w którym kluczową rolę odegra długoterminowa polityka mieszkaniowa, uwzględniająca działania na co najmniej kolejnych 15 lat. Powinna ona zarówno obejmować programy wspierające podaż, jak i zapewniać alternatywy dla zakupu lokalu na własność poprzez wykorzystanie potencjału budownictwa społecznego oraz rozwój profesjonalnego rynku najmu. Ponadto eksperci doradzają stworzenie centralnej agencji wspierającej koordynację prowadzenia polityki mieszkaniowej przez samorządy, która uwzględniałaby różnice budżetowe, problemy i sposoby działania poszczególnych samorządów w różnych regionach kraju. Zgodnie mówi się także o potrzebie przekierowania środków publicznych z pomocy w finansowaniu zakupu mieszkań na własność na rzecz wspierania zaspokajania potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych wykluczonych z rynku kredytowego. Ponadto ważne jest, aby działania publiczne skupiały się na lepszym wspieraniu budów mieszkań o większej powierzchni, tak aby zapobiegać ich przeludnieniu....

Polacy w wieku od 20 do 40 lat nie mają dziś szans na kredyt hipoteczny pozwalający kupić odpowiednie mieszkanie. Drożyzna na rynku mieszkaniowym znacząco utrudnia dojście do własności. Osoby z tej grupy, które posiadają własne lokum, najczęściej wcześnie je odziedziczyły. Zjawisko to dotyczy przede wszystkim przedstawicieli pokolenia Z, czyli osób urodzonych po roku 1995. Analizując trendy w tej grupie wiekowej, łatwo zauważyć, że długoterminowe zobowiązania kredytowe nie są dla nich atrakcyjne. Kredyty hipoteczne mało popularne wśród młodych Przedstawiciele młodej generacji wchodzą na rynek w dobie kryzysów gospodarczych i mieszkaniowych, które dotykają całą Europę. Nic więc dziwnego, że w omawianej grupie wiekowej obserwuje się stopniowe odchodzenie od kredytów hipotecznych. Z jednej strony zobowiązania takie są drogie, z drugiej wysokie ceny mieszkań wymagają kredytowania dużych kwot. W tych warunkach ta droga dojścia do własności jest dla młodych ludzi zamknięta. Spowolnienie wzrostu populacji, moda na mniejsze rodziny i koncentracja nieruchomości w rękach starszego pokolenia oznaczają, że wskaźniki dziedziczenia rosną i można to obserwować z roku na rok. W tej perspektywie młodzi ludzie mogą zyskać własne lokum dzięki otrzymaniu spadku i jest to bardziej prawdopodobne niż kupno nieruchomości na kredyt. W ten sposób pokolenie Z zyskuje na spadku dzietności, który obserwujemy w całej Europie. Obecnie jest on jednym z najniższych na świecie i wynosi 1,53 dziecka na europejkę. W przyszłości oznacza to mniej młodych ludzi, którzy odziedziczą więcej. Nie kupić, a odziedziczyć Współczesny rynek pracy charakteryzuje się brakiem stabilności zatrudnienia i niskimi zarobkami w porównaniu do kosztów życia. Jeśli dodać do tego rosnące koszty kredytu hipotecznego, nic dziwnego, że przestaje być to atrakcyjna droga do dojścia do własności. Liczba kredytów hipotecznych zaciąganych wśród młodych ludzi spada w całej Europie i wszystko wskazuje na to, że trend ten będzie się pogłębiał. W UE średni wiek, w którym nabywa się nieruchomość, to 34 lata. Spłata kredytu hipotecznego trwa średnio 25 lat. W tej sytuacji mieszkanie staje się własnością osób dobiegających 60. Po ich śmierci nieruchomość jako ważna część majątku przejdzie w ręce następnego pokolenia. Właśnie tych młodych ludzi, którzy dziś mogą tylko pomarzyć o własnym lokum na kredyt. Popularność kredytów długoterminowych w różnych krajach UE W 2022 niemal 70% mieszkańców Europy było właścicielami swoich domów. Tylko niemal 25% spłaca przy okazji kredyty hipoteczne. Oczywiście liczby te różnią się w zależności od kraju. Na przykład w Holandii aż 61% właścicieli domów ma aktywny kredyt hipoteczny. Dla porównania we Włoszech jest to tylko nieco ponad 14%. Różnice wynikają nie tylko z odmienności rynku nieruchomości w tych krajach. Inne są w nich też tradycje dziedziczenia, które, jak się okazuje, mają spory wpływ na popularność kredytów mieszkaniowych. Co ciekawe, zmiany w rytmie dziedziczenia są widoczne już dziś. Przeciętny mieszkaniec Hiszpanii kupuje pierwszą nieruchomość w wieku 41 lat, a spadek otrzymuje po 50. Przy tym skala dziedziczenia w tym kraju w ostatnich latach bije rekordy. Między 2021 a 2022 liczba spadków w postaci domów wzrosła o niemal 4%. Już widzimy, jak pokolenia, w których młodych ludzi jest mniej, zaczynają dziedziczyć więcej....

Ostatni kwartał 2023 roku przyniósł sporo emocji na rynku nieruchomości. Niepewność związana z programem Bezpieczny kredyt 2 proc., rosnące ceny domów i mieszkań oraz mniejsza aktywność kupujących, która charakteryzuje koniec roku, sprawiły, że nastroje pośredników w obrocie nieruchomościami pogorszyły się. Indeks INPON, który to obrazuje, był bowiem niższy o 5 pkt niż kwartał wcześniej. INPON to Indeks nastrojów rynkowych w opinii pośredników w obrocie nieruchomościami, który pokazuje, jak widzą rynek agenci. Badanie jest przeprowadzane co kwartał we współpracy portalu Nieruchomosci-online.pl i ekspertów z Centrum Badawczo-Rozwojowego Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. W tej edycji badania spytano o zdanie aż 1 239 pośredników, dzięki czemu dobrze odzwierciedla ono tendencje panujące na rynku nieruchomości. Pogorszenie nastrojów rynkowych W IV kwartale 2023 roku INPON wyniósł 55,5 pkt. Oznacza to, że nastroje badanych są delikatnie optymistyczne, bo wartość indeksu przekroczyła 50 pkt. Z drugiej strony jednak trzeba zauważyć, że INPON był niższy o 5 pkt w porównaniu do III kwartału 2023 roku, co oznacza pogorszenie nastrojów rynkowych. Wartość subindeksów kawalerek i większych mieszkań wciąż pozostaje na wysokim poziomie, bo wynoszą one odpowiednio 63 pkt i 62,7 pkt. Jednak, gdy zestawimy te wyniki z poprzedzającym kwartałem, to widać spadek o 7,3 pkt i 8,7 pkt. Najchętniej nabywane były mieszkania jedno-, dwu- i trzypokojowe z rynku pierwotnego, których cena nie przekraczała 500 – 800 tys. zł. Wynika to oczywiście z pośrednich limitów cenowych, które narzucił na swoich beneficjentów program Bezpieczny kredyt 2 proc. Irytacja spowodowana Bezpiecznym Kredytem 2 proc. Rządowy program dopłat do kredytów hipotecznych wystartował 1 lipca 2023 r. i w III kwartale tego roku znacznie pobudził popyt na nieruchomości. Mimo że pod koniec roku wciąż można było z niego skorzystać, to u kupujących spowodował tylko irytację. Wiązała się ona z niepewnością odnośnie terminu, kiedy środki z programu się skończą i czy w 2024 roku będzie planowane nowe rozwiązanie tego typu. Dlatego ostatni kwartał 2023 r. upłynął pod znakiem pośpiechu u tych, którym zależało na uczestnictwie w programie. Spieszyli się, aby zdążyć zarezerwować mieszkanie i złożyć wniosek kredytowy zanim pula dofinansowania się wyczerpie. Ostatecznie Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował o zakończeniu programu 1 stycznia 2024 roku. Atmosfera oczekiwania w 2024 roku Badani pośrednicy zostali zapytani także o to, jak widzą sytuację na rynku nieruchomości w 2024 roku. Większość ankietowanych zgodziła się co do tego, że obecnie panuje atmosfera niepewności. Zainteresowani kupnem nieruchomości czekają na to, jak ostatecznie będzie wyglądał nowy program „Mieszkanie na start”, czy więcej mieszkań będzie dostępnych na rynku, czy przeszacowane ceny spadną oraz jak będzie wyglądała sytuacja ekonomiczna kraju, a szczególnie dynamika inflacji. Dr hab. Bogusław Półtorak, prof. UE podsumowuje, że kluczowe dla przyszłości rynku nieruchomości będzie to, czy podaż na rynku pierwotnym się odbuduje oraz w jakim stopniu dostępne będą kredyty hipoteczne....

Bezpieczny Kredyt 2% był w 2023 roku motorem napędowym zarówno dla rynku nieruchomości, jak i kredytów hipotecznych. Łatwy dostęp do wyjątkowo taniego finansowania zakupu mieszkania lub domu sprawił jednak, że ceny nieruchomości zaczęły dynamicznie rosnąć. Bezpieczny Kredyt 2% pobudził w zeszłym roku rynek nieruchomości jeszcze przed startem programu. Wysokie limity cen mieszkań dostępnych w ramach programu sprawiły, że zarówno deweloperzy, jak i właściciele nieruchomości na rynku wtórnym zaczęli podnosić ceny. Powrót planów na zakup mieszkania Preferencyjnym kredytem połączonym z wkładem własnym w wysokości nieprzekraczającej 200 tys. zł można było sfinansować zakup nieruchomości w cenie 700 tys. zł w przypadku singla i 800 tys. zł w przypadku par lub osób z dziećmi. To sprawiło, że ceny nieruchomości szybko zaczęły rosnąć do wskazanych limitów. Podwyżki zaczęły się po ogłoszeniu oficjalnych informacji dotyczących programu, na kilka miesięcy przed rozpoczęciem przyjmowania wniosków. Podwyżki cen sprawiły, że w pierwszej kolejności na rynek wkroczyły osoby, które nie kwalifikowały się na kredyt z dopłatami, ale chciały zdążyć z zakupem przed kolejnymi wzrostami. Dzięki zmianie rekomendacji KNF i złagodzeniu zaostrzonych rok wcześniej procedur dotyczących liczenia zdolności kredytowej już na początku roku część osób mogła powrócić do planów związanych z zakupem mieszkania. Prawdziwe ożywienie miało miejsce w lipcu, gdy program oficjalnie wystartował. Mieszkania droższe nawet o 30 proc. Kupujący ożywili się od lutego 2023 roku. Mniej więcej w tym samym momencie zaczęły rosnąć ceny. Z raportu Expandera i Rentier.io wynika, że w ciągu roku ceny wzrosły we wszystkich 17 analizowanych przez autorów raportu miastach. Od grudnia 2022 roku do listopada 2023 roku mieszkania w analizowanych ośrodkach podrożały średnio o 13 proc. Niekwestionowanym liderem jest jednak Kraków, gdzie średnia cena mieszkania w listopadzie zeszłego roku wynosiła 14,5 tys. zł za metr kwadratowy i była aż o 29 proc. wyższa niż pod koniec 2022 roku. Na kolejnym miejscu znalazła się Warszawa. Ceny w stolicy wzrosły o 21 proc. i za metr kwadratowy trzeba zapłacić średnio 15,6 tys. zł. To obecnie najwyższa średnia w kraju. Na najniższym stopniu podium w klasyfikacji najwyższych wzrostów znalazły się Katowice. Za metr mieszkania trzeba tam zapłacić średnio 9 tys. zł, co oznacza wzrost o 19 proc. O 18 proc. podrożały mieszkania we Wrocławiu i w Poznaniu. Średnia cena metra kwadratowego wynosi tam odpowiednio 12,4 tys. zł i 10,9 tys. zł. Najmniejsze wzrosty notujemy w Gdańsku, w którym za metr kwadratowy trzeba zapłacić przeciętnie 11,8 tys. zł, co oznacza wzrost o zaledwie 4 proc. W Radomiu nieruchomości podrożały o 5 proc. i kosztują 6,7 tys. zł za metr. O 6 proc. wzrosły ceny mieszkań w Sosnowcu (aktualnie 6 tys. zł za metr) i Częstochowie (6,6 tys. zł za metr kwadratowy). Skok cen po uruchomieniu programu Bezpieczny Kredyt 2% Autorzy raportu Expandera i Rentier.io zwracają uwagę, że rynek rozkręcał się powoli. W pierwszych miesiącach ubiegłego roku były widoczne zmiany cen, ale prawdziwe wzrosty zaczęły się na przełomie maja i czerwca, na kilka tygodni przed startem rządowego programu wsparcie w zakupie pierwszego mieszkania. W okresie od maja do listopada 2023 roku ceny mieszkań wzrosły średnio o 9,5%, a liderami wzrostów były Kraków (wzrost o 23 proc.) i Warszawa (podwyżka średnio o 19 proc.)....

Rok 2024 zbliża się wielkimi krokami. Jaki okaże się to rok dla rynku nieruchomości? Czy ceny mieszkań wyhamują czy może będą rosły dalej? Przyjrzyjmy się prognozom ekspertów z rynku nieruchomości obecnych na debacie „Nastroje na rynku nieruchomości” zorganizowanej przez portal Nieruchomosci-online.pl w Krakowie. Nieruchomości będą drożeć Eksperci niemal zgodnie twierdzą, że w 2024 czeka nas wzrost cen. Część uważa, że wzrost ten osiągnąć może w skali całego roku nawet 10-15%. Słychać też głosy, że podwyżki cen mieszkań nas czekają, ale w dłużej perspektywie, bo w ciągu 5-10 lat. Będzie miało to związek m.in. ze zmniejszającą się liczbą dostępnych pod budowę gruntów czy wzrostem kosztów budowy. Dodatkowo elementem wpływającym a wzrost cen mieszkań będzie też wzrost wynagrodzeń. Jak podaje portal Nieruchomości-online.pl Polski Instytut Ekonomiczny przewiduje, że tempo wzrostu wynagrodzeń wyniesie 11,7% i będzie napędzane silnym wzrostem płacy minimalnej. Zmiany cen nieruchomości trzeba zawsze zestawiać z sytuacją na rynku pracy. Ceny mieszkań rosną zatem wraz ze wzrostem pensji. Jeden z ekspertów podkreślił przy tym, że istotne jest jednak, aby zwrócić przy tym uwagę na realny wzrost cen. Dla przykładu, ceny mieszkań na rynku wtórnym w Warszawie w ciągu ostatnich 16 lat wzrosły o ponad 90%. Realny wzrost wyniósł natomiast niecałe 9% m.in. właśnie ze względy na różnice w dochodach Polaków. Według uczestników debaty w roku 2024 na rynku może też uwidocznić się duży rozstrzał cen. Ceny mieszkań w atrakcyjnych dzielnicach dużych miastach mogą wzrosnąć o 10-15%, podczas gdy lokale w nieciekawych dzielnicach czy małych miastach, które mierzą się z problemem depopulacji – ceny mogą spaść nawet o 15-20%. Czy podaż wzrośnie? Wszystko wskazuje na to, że tak. Co prawda według ekspertów wyraźne odbicie podaży uniemożliwi problem z dostępnością gruntów. Wbrew powszechnie panującej opinii, że deweloperzy mają jeszcze spore zasoby gruntów pod nowe inwestycje mieszkaniowe, ziemi po prostu zaczyna brakować. Eksperci rynku nieruchomości dostrzegają jednak pewne szanse na niewielki wzrost liczby ofert w nadchodzącym roku. Wskazuje na to kilka czynników. Wśród nich m.in. prawdopodobne wstrzymanie programu Bezpieczny Kredyt 2% ze względu na wyczerpanie środków. Dodatkowo stopy procentowe najprawdopodobniej utrzymają się na wysokim poziomie i konsekwencji popyt osłabnie. W 2024 roku nie będzie też powszechnych wakacji kredytowych, co oznacza konieczność sprzedaży mieszkań przez osoby, które nie stać na zbyt wysokie raty kredytu hipotecznego. Podaż wzrośnie również ze względu na fakt, że końcówka roku 2023 to czas poprawy nastrojów wśród deweloperów. Od kilku miesięcy widać, że podaż powoli rośnie. Deweloperzy zaczynają wprowadzać do oferty więcej mieszkań niż ich sprzedali. Ta informacja pozwala założyć, że deweloperzy uwierzyli, że ożywienie na rynku nieruchomości będzie długotrwałe i warto zaczynać kolejne inwestycje....

Najnowsze badanie nastrojów pośredników w obrocie nieruchomościami, przeprowadzone przez portal Nieruchomosci-online.pl, wskazuje na stabilną i dość dobrą sytuację. Na rynku można mówić o ożywieniu, w szczególności w segmencie sprzedaży domów i mieszkań, a to w dużej mierze zasługa wejścia w życie rządowego programu Bezpieczny kredyt 2 procent. Na rynku nieruchomości widać pewną stabilizację. Trzeci kwartał z rzędu indeks INPON utrzymuje się powyżej granicy optymizmu, która wynosi 50 punktów. W III kwartale wartość indeksu wyniosła 60,49 pkt, co oznacza niewielki spadek względem wyników badania przeprowadzonego w II kwartale 2023 roku. Na rynku pozytywnym nastrojom wciąż towarzyszy spora niepewność, dlatego nie można spodziewać się, że wartość wskaźnika w kolejnych miesiącach będzie dynamicznie rosła. Indeks INPON stanowi barometr nastrojów pośredników w obrocie nieruchomościami. Badanie prowadzone jest co kwartał przez specjalistów z portalu Nieruchomosci-online.pl, wśród przedstawicieli branży nieruchomości z całej Polski, zarówno z dużych, jak i mniejszych miast. Indeks może przyjmować wartości od 0 do 100, gdzie wynik poniżej 50 pkt oznacza pesymistyczne nastroje na rynku nieruchomości, a powyżej 50 wiąże się z pozytywną oceną sytuacji i spodziewaną kontynuacją dobrej koniunktury. Na ogólną wartość indeksu składa się 8 subindeksów dotyczących poszczególnych segmentów rynku, tj. mieszkań, domów, działek budowlanych, lokali komercyjnych, nieruchomości przeznaczonych na sprzedaż i wynajem. W ostatnim badaniu przeprowadzonym we wrześniu 2023 r. uczestniczyło 1113 pośredników. Wartość indeksu INPON wyniosła 60,49 pkt, a więc dość znacznie powyżej granicy optymizmu wynoszącej 50 pkt, ale nieco mniej niż w poprzednim badaniu, kiedy indeks wyniósł 60,82 pkt. Wejście w życie rządowego programu dopłat do kredytów hipotecznych Bezpieczny Kredyt 2 procent spowodowało zwiększony popyt na mieszkania mieszczące się w obowiązującym w programie limicie cenowym, a to przełożyło się na wzrost subindeksów obrazujących sytuację na rynku kawalerek oraz większych mieszkań. Nieco gorzej kształtuje się sytuacja na rynku sprzedaży domów oraz działek budowlanych. Na rynku widoczne jest rozbicie na nieruchomości, które spełniają kryteria programu Bezpieczny Kredyt 2 procent i te, które ich nie spełniają. Co więcej, pośrednicy zauważają tendencję do dostosowywania cen nieruchomości do kryteriów programu BK2%. W atrakcyjnych lokalizacjach ceny często wzrosły, a w przypadku nieco droższych mieszkań, widoczne są obniżki cen, tak aby nieruchomości spełniły wymogi programu. Subindeks dotyczący sprzedaży kawalerek w III kwartale 2023 r. wzrósł w porównaniu z poprzednim kwartałem o 0,7, osiągając wartość ponad 70 pkt, a w przypadku sprzedaży większych mieszkań wzrost wyniósł 1,5 do poziomu ponad 71 pkt. Oznacza to, że pośrednicy w obrocie nieruchomościami optymistycznie oceniają perspektywy sprzedaży w najbliższych miesiącach. W segmencie domów jednorodzinnych badanie pokazuje spadek subindeksu o 2,3 do wartości 58,2 pkt. Nastąpiło tu pogorszenie nastrojów i spadek popytu po ożywieniu, z którym mieliśmy do czynienia w II kwartale 2023 roku. Powodzeniem cieszą się wciąż mniejsze domy, które spełniają limity narzucone przez program BK2% oraz nieruchomości zlokalizowane w miejscowościach turystycznych....

Trybunał Konstytucyjny nakazał zmianę stawek podatków od garaży i miejsc postojowych. Wyrok Trybunału oznacza koniec z niesprawiedliwym traktowaniem podatników i stosowaniem zróżnicowanych stawek podatku od nieruchomości o takim samym przeznaczeniu. To dobra wiadomość dla właścicieli nieruchomości, bo po zmianach będzie nawet dziesięć razy taniej niż obecnie. Garaż lub miejsce postojowe przypisane do mieszkania są traktowane w przepisach jako obiekty niemieszkalne. To oznacza, że są one opodatkowane innymi, znacznie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości. W 2023 roku maksymalna stawka podatku za metr kwadratowy mieszkania nie może przekroczyć 1,00 zł. W przypadku garażu lub miejsca postojowego roczny podatek może sięgać nawet 9,71 zł za metr kwadratowy. Mimo że miejsce postojowe lub garaż mają zdecydowanie mniejszą powierzchnię niż mieszkanie, to w skrajnych przypadkach wysokość płaconego podatku mogła być podobna. Taka sama stawka podatku dla mieszkania i garażu W ostatnich dniach Trybunał Konstytucyjny zadecydował, że garaż i miejsce postojowe mają być objęte taką samą stawką podatku od nieruchomości jak mieszkanie, do którego są przypisane. Trybunał uznał tym samym, że zaskarżone przepisy Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych są niezgodne z Konstytucją. Szczególne zastrzeżenia Trybunał miał do przyjętej zasady, która uzależnia stawkę podatku od tego, czy garaż lub miejsce postojowe mają wyodrębnioną osobną księgę wieczystą. Podstawą decyzji Trybunału Konstytucyjnego jest uznanie za nierówne i niesprawiedliwe nałożenie na podatników podatku wyższego 10-krotnie tylko dlatego, że ich garaż lub miejsce postojowe mają założoną księgę wieczystą. Obecnie przepisy dopuszczają występowanie sytuacji, w której nieruchomości zlokalizowane na tym samym terenie i o takim samym przeznaczeniu były opodatkowanie dwoma skrajnie różnymi stawkami. Niski podatek jest stosowany w przypadku braku księgi wieczystej i przypisania garażu do mieszkania, a wysoka stawka podatku jest narzucona w przypadku posiadania odrębnej księgi wieczystej. Nowe przepisy dopiero za rok Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wysokości podatku od miejsc postojowych i garaży to kolejny wyrok w sprawie reformy podatku od nieruchomości. Wcześniej TK nakazał wprowadzenie nowych definicji budynku i budowli oraz zadecydował o wprowadzeniu nowych przepisów regulujących stawki podatku od nieruchomości. Niestety na obniżkę podatku będziemy musieli poczekać i w przyszłym roku będą jeszcze obowiązywać stare zasady. Ze względu na trudną sytuację finansową wielu gmin Trybunał Konstytucyjny zdecydował o wejściu w życie nowych przepisów Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dopiero od 1 stycznia 2025 roku....