Sytuacja na rynku nieruchomości w IV kwartale 2023 r. w opinii pośredników
Ostatni kwartał 2023 roku przyniósł sporo emocji na rynku nieruchomości. Niepewność związana z programem Bezpieczny kredyt 2 proc., rosnące ceny domów i mieszkań oraz mniejsza aktywność kupujących, która charakteryzuje koniec roku, sprawiły, że nastroje pośredników w obrocie nieruchomościami pogorszyły się. Indeks INPON, który to obrazuje, był bowiem niższy o 5 pkt niż kwartał wcześniej.
INPON to Indeks nastrojów rynkowych w opinii pośredników w obrocie nieruchomościami, który pokazuje, jak widzą rynek agenci. Badanie jest przeprowadzane co kwartał we współpracy portalu Nieruchomosci-online.pl i ekspertów z Centrum Badawczo-Rozwojowego Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
W tej edycji badania spytano o zdanie aż 1 239 pośredników, dzięki czemu dobrze odzwierciedla ono tendencje panujące na rynku nieruchomości.
Pogorszenie nastrojów rynkowych
W IV kwartale 2023 roku INPON wyniósł 55,5 pkt. Oznacza to, że nastroje badanych są delikatnie optymistyczne, bo wartość indeksu przekroczyła 50 pkt. Z drugiej strony jednak trzeba zauważyć, że INPON był niższy o 5 pkt w porównaniu do III kwartału 2023 roku, co oznacza pogorszenie nastrojów rynkowych.
Wartość subindeksów kawalerek i większych mieszkań wciąż pozostaje na wysokim poziomie, bo wynoszą one odpowiednio 63 pkt i 62,7 pkt. Jednak, gdy zestawimy te wyniki z poprzedzającym kwartałem, to widać spadek o 7,3 pkt i 8,7 pkt.
Najchętniej nabywane były mieszkania jedno-, dwu- i trzypokojowe z rynku pierwotnego, których cena nie przekraczała 500 – 800 tys. zł. Wynika to oczywiście z pośrednich limitów cenowych, które narzucił na swoich beneficjentów program Bezpieczny kredyt 2 proc.
Irytacja spowodowana Bezpiecznym Kredytem 2 proc.
Rządowy program dopłat do kredytów hipotecznych wystartował 1 lipca 2023 r. i w III kwartale tego roku znacznie pobudził popyt na nieruchomości. Mimo że pod koniec roku wciąż można było z niego skorzystać, to u kupujących spowodował tylko irytację. Wiązała się ona z niepewnością odnośnie terminu, kiedy środki z programu się skończą i czy w 2024 roku będzie planowane nowe rozwiązanie tego typu.
Dlatego ostatni kwartał 2023 r. upłynął pod znakiem pośpiechu u tych, którym zależało na uczestnictwie w programie. Spieszyli się, aby zdążyć zarezerwować mieszkanie i złożyć wniosek kredytowy zanim pula dofinansowania się wyczerpie. Ostatecznie Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował o zakończeniu programu 1 stycznia 2024 roku.
Atmosfera oczekiwania w 2024 roku
Badani pośrednicy zostali zapytani także o to, jak widzą sytuację na rynku nieruchomości w 2024 roku. Większość ankietowanych zgodziła się co do tego, że obecnie panuje atmosfera niepewności. Zainteresowani kupnem nieruchomości czekają na to, jak ostatecznie będzie wyglądał nowy program „Mieszkanie na start”, czy więcej mieszkań będzie dostępnych na rynku, czy przeszacowane ceny spadną oraz jak będzie wyglądała sytuacja ekonomiczna kraju, a szczególnie dynamika inflacji.
Dr hab. Bogusław Półtorak, prof. UE podsumowuje, że kluczowe dla przyszłości rynku nieruchomości będzie to, czy podaż na rynku pierwotnym się odbuduje oraz w jakim stopniu dostępne będą kredyty hipoteczne.
