Polacy w wieku od 20 do 40 lat nie mają dziś szans na kredyt hipoteczny pozwalający kupić odpowiednie mieszkanie. Drożyzna na rynku mieszkaniowym znacząco utrudnia dojście do własności. Osoby z tej grupy, które posiadają własne lokum, najczęściej wcześnie je odziedziczyły. Zjawisko to dotyczy przede wszystkim przedstawicieli pokolenia Z, czyli osób urodzonych po roku 1995. Analizując trendy w tej grupie wiekowej, łatwo zauważyć, że długoterminowe zobowiązania kredytowe nie są dla nich atrakcyjne.
Kredyty hipoteczne mało popularne wśród młodych
Przedstawiciele młodej generacji wchodzą na rynek w dobie kryzysów gospodarczych i mieszkaniowych, które dotykają całą Europę. Nic więc dziwnego, że w omawianej grupie wiekowej obserwuje się stopniowe odchodzenie od kredytów hipotecznych. Z jednej strony zobowiązania takie są drogie, z drugiej wysokie ceny mieszkań wymagają kredytowania dużych kwot. W tych warunkach ta droga dojścia do własności jest dla młodych ludzi zamknięta.
Spowolnienie wzrostu populacji, moda na mniejsze rodziny i koncentracja nieruchomości w rękach starszego pokolenia oznaczają, że wskaźniki dziedziczenia rosną i można to obserwować z roku na rok. W tej perspektywie młodzi ludzie mogą zyskać własne lokum dzięki otrzymaniu spadku i jest to bardziej prawdopodobne niż kupno nieruchomości na kredyt. W ten sposób pokolenie Z zyskuje na spadku dzietności, który obserwujemy w całej Europie. Obecnie jest on jednym z najniższych na świecie i wynosi 1,53 dziecka na europejkę. W przyszłości oznacza to mniej młodych ludzi, którzy odziedziczą więcej.
Nie kupić, a odziedziczyć
Współczesny rynek pracy charakteryzuje się brakiem stabilności zatrudnienia i niskimi zarobkami w porównaniu do kosztów życia. Jeśli dodać do tego rosnące koszty kredytu hipotecznego, nic dziwnego, że przestaje być to atrakcyjna droga do dojścia do własności. Liczba kredytów hipotecznych zaciąganych wśród młodych ludzi spada w całej Europie i wszystko wskazuje na to, że trend ten będzie się pogłębiał.
W UE średni wiek, w którym nabywa się nieruchomość, to 34 lata. Spłata kredytu hipotecznego trwa średnio 25 lat. W tej sytuacji mieszkanie staje się własnością osób dobiegających 60. Po ich śmierci nieruchomość jako ważna część majątku przejdzie w ręce następnego pokolenia. Właśnie tych młodych ludzi, którzy dziś mogą tylko pomarzyć o własnym lokum na kredyt.
Popularność kredytów długoterminowych w różnych krajach UE
W 2022 niemal 70% mieszkańców Europy było właścicielami swoich domów. Tylko niemal 25% spłaca przy okazji kredyty hipoteczne. Oczywiście liczby te różnią się w zależności od kraju. Na przykład w Holandii aż 61% właścicieli domów ma aktywny kredyt hipoteczny. Dla porównania we Włoszech jest to tylko nieco ponad 14%. Różnice wynikają nie tylko z odmienności rynku nieruchomości w tych krajach. Inne są w nich też tradycje dziedziczenia, które, jak się okazuje, mają spory wpływ na popularność kredytów mieszkaniowych.
Co ciekawe, zmiany w rytmie dziedziczenia są widoczne już dziś. Przeciętny mieszkaniec Hiszpanii kupuje pierwszą nieruchomość w wieku 41 lat, a spadek otrzymuje po 50. Przy tym skala dziedziczenia w tym kraju w ostatnich latach bije rekordy. Między 2021 a 2022 liczba spadków w postaci domów wzrosła o niemal 4%. Już widzimy, jak pokolenia, w których młodych ludzi jest mniej, zaczynają dziedziczyć więcej.
