Według ostatniego raportu Głównego Urzędu Statystycznego, w 2014 roku działalność gospodarczą w Polsce prowadziło 1 826,3 tys. mikroprzedsiębiorstw, czyli podmiotów o liczbie pracujących, która nie przekracza 9 osób. Oznacza to wzrost o ponad 4% w skali całego roku. Najwyższy odsetek stanowiły firmy zajmujące się handlem i naprawą samochodów (26%), administrowaniem (13%), budownictwem (12%) i przemysłem (9%). W ubiegłym roku w mikroprzedsiębiorstwach było zatrudnionych 3 569,7 tys. osób, o 128 tys. więcej niż w 2013 roku. Najwięcej przedsiębiorstw z tej grupy miało swoją siedzibę w województwie mazowieckim (17,5%), śląskim (11,4%) i wielkopolskim (10,2%).
Wynagrodzenia w mikroprzedsiębiorstwach prawie dwukrotnie niższe niż w większych firmach
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w mikrofirmach w 2014 roku wyniosło 2 257 PLN brutto. Oznacza to, że pracownik takiej firmy „na rękę” dostawał średnio 1 639 PLN. To o 1 723 PLN brutto mniej niż wyniosło średnie wynagrodzenie w podmiotach zatrudniających powyżej 9 osób w (3 980 PLN brutto). W porównaniu do 2013 roku nastąpił spory wzrost średniego wynagrodzenia w mikroprzedsiębiorstwach – o 112 PLN. Jednak tak wysoka dynamika tego wynagrodzenia to w dużej mierze zasługa wzrostu płacy minimalnej, która w 2013 roku wyniosła 1 600 PLN brutto, a w 2014 roku została podniesiona do 1 680 PLN.
Analizując dane na temat zarobków osób zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach należy mieć na uwadze, że w tego typu firmach często zatrudnia się w oparciu o umowę o pracę za stawkę minimalną, natomiast pozostała część wynagrodzenia wypłacana jest „pod stołem”, w celu uniknięcia wysokich podatków. Takie procedery częściej mają miejsce w niewielkich firmach ponieważ mają one mniej sformalizowaną strukturę oraz mniej osób jest zaangażowanych w w przygotowywanie list płac i zestawień do różnych urzędów co stwarza większe poczucie bezpieczeństwa. Dlatego też dane te mogą nie do końca odzwierciedlać rzeczywiste stawki wynagrodzeń na rynku.
Gdzie w Polsce płacą najlepiej, a gdzie najgorzej
Najwyższe wynagrodzenie otrzymywali zatrudnieni w województwie mazowieckim – średnio 2 629 PLN brutto miesięcznie. Następnie w pomorskim i na Dolnym Śląsku – kolejno 2 365 i 2 337 PLN na miesiąc. Najniższe przeciętne wynagrodzenia otrzymywali pracownicy mikrofirm z województwa świętokrzyskiego (1 983 PLN) i podkarpackiego (1 991 PLN).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w mikroprzedsiębiorstwach w 2014 roku w porównaniu do 2009 roku wzrosło o 24,9%. Największą dynamikę odnotowano w województwach: śląskim (29,7%), podlaskim (29,3%), kujawsko-pomorskim (28,6%) i lubelskim (28%). Najmniejsze przyrosty były na Mazowszu (20,8%) i Opolszczyźnie (21,2%).
Mapa. Średnie wynagrodzenia w mikrofirmach w podziale na województwa w 2014 roku (brutto w PLN)
Wynagrodzenia w mikroprzedsiębiorstwach według sekcji PKD
Najwyższe wynagrodzenia otrzymywali pracownicy mikroprzedsiębiorstw z komunikacji i informacji – średnio 3 428 PLN brutto na miesiąc. Jednak to i tak o połowę mniej niż otrzymywali pracownicy zatrudnieni w większych firmach. Na drugim miejscu w zestawieniu mikrofirm znalazły się osoby obsługujące rynek nieruchomości. Ich średnie wynagrodzenia wyniosły 3 008 PLN. Znacznie niższe wynagrodzenia, nie przekraczające 2 tys. PLN, otrzymywali pracownicy zatrudnieni w zakwaterowaniu i gastronomii (1 889 PLN brutto), leśnictwie i rybactwie (1 886 PLN) oraz w innych usługach (1 879 PLN).
We wszystkich sekcjach gospodarki pracujący w mikroprzedsiębiorstwach zarabiali mniej niż w większych firmach. Największa różnica między zarobkami w mikroprzedsiębiorstwach a w podmiotach zatrudniających więcej niż 9 osób wystąpiła w branży finansów i ubezpieczeń. W mikrofirmach pracownicy średnio otrzymywali 2 499 PLN, a w pozostałych o 4 016 PLN więcej, czyli średnio 6 515 PLN brutto miesięcznie.
Wykres. Wynagrodzenia w mikroprzedsiębiorstwach i w większych firmach według podstawowego rodzaju działalności w 2014 roku (średnia brutto w PLN)
Różnice pomiędzy zarobkami osób pracujących w mikrofirmach a pozostałych przedsiębiorstwach, czyli tych zatrudniających więcej niż 9 osób jest znaczna. Są sekcje, gdzie różnice są niewielkie (administrowanie z różnicą 286 PLN) oraz takie jak finanse i ubezpieczenia, gdzie różnica w wynagrodzeniach, w zależności od wielkości podmiotu wynosi ponad 4 tys. PLN. Należy pamiętać o tym, że dane na temat wynagrodzeń w mikroprzedsiębiorstwach mogą być obarczone błędem.
Informacja na podstawie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń 2015 Sedlak&Sedlak (http://wynagrodzenia.pl/obw.php/p.118)
