Nudziarz. Kujon. Refleks szachisty. To tylko kilka z wielu powtarzanych od lat stereotypów o królewskiej grze w szachy – na szczęście powoli odchodzą one do lamusa. Koniec z wizerunkiem szachisty nudziarza. Dziś umiejętność gry w szachy stanowi powód do dumy.
Skuteczność. Symbol XXI wieku. Każdy z nas chce być skuteczny. Aby tego dokonać, należy spojrzeć na cel z szerszej perspektywy. Strateg zaczyna od celu znajdującego się w odległej przyszłości i wypracowuje poszczególne posunięcia, cofając się ku teraźniejszości. Niezależnie od tego, jaką dziedziną się zajmujemy, sukces wymaga posługiwania się mądrą strategią.
Jako szachista i właściciel firmy doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że odpowiednia strategia jest podstawą do osiągnięcia wielowymiarowego sukcesu. Niezależnie od tego, jak definiujemy sukces, każdy z nas chce wygrywać. W życiu prywatnym i zawodowym. Dziś i jutro. W Polsce i za granicą. Dlatego opowiem Ci o siedmiu wskazówkach, które płyną z moich doświadczeń zebranych przy szachownicy – zarówno tej turniejowej, jak i życiowej – oraz z obserwacji i analiz genialnych szachowych arcymistrzów z Garrim Kasparowem na czele i jego świetną publikacją Jak życie naśladuje szachy.
Opisane poniżej wskazówki pomagają mi w codziennym życiu i wiem, że są hiperskuteczne. Szczególnie wtedy, gdy stosuję się do nich w 100%, bez wymówek. Zachęcam Cię więc do uważnej lektury tego artykułu i rekomenduję wdrażanie wniosków do Twojego własnego życia i biznesu.
1. Strategia to podstawa
Kluczem do stworzenia i rozwoju strategii, która zapewni sukces, jest świadomość własnych silnych i słabych stron. Dzięki niej możemy zdać sobie sprawę z tego, co robimy dobrze. Na ogół nie ma jednej, jedynej zwycięskiej strategii. Często jest tak, że wiele dróg prowadzi do sukcesu. Drogi te różnią się stylem (np. odważny, podatny na ryzyko, ale zwiększający szanse na szybszy efekt styl Garriego Kasparowa vs. zachowawczy, pracujący dłużej na sukces, ale minimalizujący zagrożenie upadku styl Anatolija Karpowa) i środkami (taktyką), którymi osiągają cel. Niezależnie od drogi, którą wybierzesz, osiągniesz sukces, o ile tylko stworzysz odpowiednią strategię. Kluczowym czynnikiem wpływającym na końcowy sukces strategii jest skupienie się na wykorzystaniu swoich mocnych stron. Więcej o tym napisałem w mojej najnowszej książce Królowe Strategii.
Wniosek 1: Celem strategii jest wejście na szczyt własnych możliwości.
2. Brak decyzji jest decyzją
Podczas moich szkoleń, niekiedy słyszę od uczestników pytanie: „Czy można nie podejmować w tym posunięciu decyzji?”. Staram się wówczas dojść do sedna sprawy pytaniem: „Dlaczego nie chcesz podejmować decyzji?”. „Ponieważ wtedy na pewno nie popełnię błędu” – dopowiada pytający.
Gra w szachy uczy nas, że brak decyzji też jest decyzją. Świat nie stoi w miejscu, nie poczeka na Twój wybór. Albo inaczej: wybierze czyjś wybór w Twoim imieniu. Jeśli nie podejmujesz zatem decyzji, aby zmienić swoje życie na lepsze, to jest to Twoja decyzja. Warto wziąć sprawy w swoje ręce i nie bać się odpowiedzialności za własne wybory. Nie zawsze będą one właściwe, ale z czasem ich efektywność będzie coraz większa.
Wniosek 2: Podejmowanie decyzji umożliwia świadome sterowanie swoim życiem.
3. Każda decyzja ma konsekwencje
Liczba możliwych wyborów w życiu jest nieograniczona w porównaniu z sześćdziesięcioma czterema polami szachownicy. Jednocześnie szachy stanowią uniwersalny model służący podejmowaniu decyzji, ponieważ w królewskiej grze kryteria sukcesu i klęski są ściśle określone. Każdy pojedynczy ruch odzwierciedla decyzję.
Każdy wybór prowadzi do konsekwencji. Nigdy nie wiemy, do jak dalekich, ale mamy świadomość, że prowadzi. Wiemy również, że decyzje może i nie są zero-jedynkowe, ale za to często niosą za sobą zero-jedynkowe następstwa. Można powiedzieć, że zarówno w szachach, jak i w życiu właściwe posunięcie oznacza krok w kierunku zwycięstwa, zaś błędne – w kierunku porażki.
Wniosek 3: Bądź świadomy konsekwencji Twoich decyzji.
4. Masz ograniczony czas na decyzję
Wytrawny szachista od początku partii wie, że musi odpowiednio zarządzać dostępnym czasem. W przeciwnym wypadku przegra z oponentem, który wykaże wyższość w tym aspekcie gry. Zauważ, że podobnie jest w życiu. Każdy z nas ma 86 400 sekund w ciągu dnia do swojej dyspozycji i to od nas zależy, jak je wykorzystamy. Kluczowym aspektem podejmowania decyzji w oparciu o presję czasu jest fakt, że wiele szans przychodzi i przemija bezpowrotnie. Dlatego warto działać szybko i skutecznie.
Jedna z moich koleżanek z lat szkolnych zwykła mawiać: „Czas i tak minie, więc nie ma sensu stać w miejscu”. Zgadzam się z tym i dodam, że umiejętność skutecznego zarządzania sobą w czasie jest niesamowicie ważnym i przydatnym atutem.
Wniosek 4: W Twoim życiu jest wiele szans z ograniczonym czasem na decyzję. Bądź w tym procesie aktywnym decydentem.
5. Wszystko ma znaczenie
W szachach wszystko ma znaczenie. Każda bierka – pionki i figury szachowe. Dlaczego tak jest? Ano dlatego, że każda z nich tworzy większą, harmonijną całość. Są duzi i mali, są mocniejsi i słabsi, ale każdy ma szansę odegrać kluczową rolę w partii. Tak samo jest w życiu. Myślisz, że Twoje poczucie własnej wartości nie przekłada się na Twoją pracę? Guzik prawda! Przekłada się i to bardzo.
Świat zmierza ku współpracy i zauważ, że coraz częściej pielęgnujemy detale. Dbamy o nie, ponieważ wiemy, że mikroelementy wpływają na makroobraz. Trudno nie odnieść wrażenia, że holistyczne podejście, zarówno w szachach, jak i w życiu jest niezwykle trafnym wyborem.
Wniosek 5: Dbaj o detale.
6. Zaczynaj od „Dlaczego?”
Powiesz, że to banalne, a ja Ci odpowiem, że to wciąż niewykorzystywane. Powiesz, że stosujesz, a ja powiem, że możesz częściej. Powiesz, że to zbyt płytkie, a ja powiem, że głębia jest ukryta. I to wszystko rozbija się o proste pytanie: „Dlaczego?”.
Pytanie „Dlaczego?” nie tylko odwołuje się do słynnej książki Zaczynaj od dlaczego Simona Sineka, ale też do większości decyzji szachistów. Szachista rozpoczyna partię i zadaje sobie to pytanie wielokrotnie, ponieważ im częściej je zadaje, im dokładniej potrafi na nie odpowiedzieć, tym lepiej jest w stanie przygotować się na trudności, które napotka po drodze. Tak, trudności! W życiu nie będziemy ciągle wygrywać i warto być wewnętrznie zdeterminowanym i gotowym do sytuacji, gdy motywacja, która pozwala wystartować, skończy się. Pytanie „Dlaczego?” jest wielowymiarowe i pozwala wytrwać.
Wniosek 6: „Dlaczego?” jest wielowymiarowe i pozwala wytrwać.
7. Każda partia jest inna
„Nic dwa razy się nie zdarza” – głosi słynne powiedzenie. Zgadzam się z tym. W szachach raczej na próżno szukać dwóch takich samych partii (wyjątkiem są pułapki i tzw. szybkie remisy w debiucie). Ta sama reguła sprawdza się w życiu. Myślę, że to doświadczenie masz już za sobą i wiesz, że każda partia rządzi się swoimi prawami.
Warto więc korzystać z lekcji, które przyniosła nam poprzednia nauka i możliwie najlepiej przygotować się na następną rozgrywkę. Czy tego chcesz, czy nie, grasz w grę. Pytanie – na czyich warunkach?
Wniosek 7: Sumiennie pracuj nad lekcjami i wytrwale przygotowuj się do następnych partii.
Literatura:
M. Kanarkiewicz, A. Staniszewska, Królowe strategii, wyd. MK Szkoła Szachowa
G. Kasparow, Jak życie naśladuje szachy, wyd. Fijorr Publishing
