Personal branding, czyli proces budowania marki osobistej, jest w dzisiejszych czasach tym właściwym kierunkiem na wyróżnienie się i rozwój zawodowy. To przemyślany i dokładnie zaplanowany proces zarządzania własnym wizerunkiem zawodowym oraz karierą, a także życiem osobistym. Jego efektem jest silna marka osobista (personal brand), czyli marka rozpoznawana przez odbiorców, będąca w ich świadomości, z określonym wizerunkiem, wyróżnikiem i wartościami.
I tutaj trzeba zaznaczyć, że wizerunek to pojęcie znacznie szersze niż odpowiedni wygląd czy zachowanie.
Proces budowania marki trwa całe życie. Nie jest tak, że zakładamy: teraz przez 2 lata buduję markę, a po 2 latach stwierdzam, że już jest OK, już mam markę, więc nic nie muszę robić. Bo marka to Ty. Jesteśmy własnymi markami, czy tego chcemy czy nie. „Markujemy” sobą, swoim nazwiskiem, wszystko co robimy, mówimy, swoją postawą, zachowaniem wszystko to, co robimy i mówimy. W Ameryce w mowie potocznej używa się zwrotu „I brand you as…“, co znaczy „Uważam Ciebie za…”. Czym jest marka osobista, bardzo dobrze obrazuje stwierdzenie Jeffa Bezosa, założyciela Amazona: „Marka osobista to to, co ludzie mówią o tobie, kiedy nie ma cię w pokoju”. Marka to również wyobrażenie innych o nas i to właśnie wyobrażenie ma ogromny wpływ na nasze zawodowe i prywatne relacje.
Warto więc poświęcić trochę czasu na uświadomienie sobie, jaką marką chcemy być i zacząć ją świadomie budować. Myślę, że nie przesadzę, jeśli powiem, że Twoja praca i życie zawodowe w przyszłości zależą od tego, czy zaczniesz rozwijać swoją markę osobistą już teraz.
Dla kogo personal branding?
Branding personalny przydatny jest przede wszystkim osobom, które mają coś istotnego do przekazania w swoich dziedzinach. Są to specjaliści, eksperci, liderzy organizacji, politycy, właściciele firm, biznesmeni, menedżerowie, przedstawiciele wolnych zawodów, artyści, pisarze, dziennikarze.
Jak wygląda proces budowania marki osobistej?
Współpracując z markami kilkunaście już lat, wypracowałam własną 3-etapową metodologię budowania marek osobistych. Metodologia ta bazuje na wiedzy i doświadczeniu w marketingu, psychologii, komunikacji i zarządzaniu ludźmi oraz korzysta z narzędzia do analizy potencjału i wrodzonych talentów (bo przecież każdy z nas je ma!). Proces budowania marki osobistej, choć składa się tylko z 3 etapów, jest przygodą długoterminową. W dużym skrócie proces ten opisują poniższe 3 kroki.
Etap 1. Zdefiniuj markę
Budowanie marki zawsze należy zacząć od analizy tego, co potrafimy, jakie mamy talenty, kompetencje, co chcemy osiągnąć, ale także, jakie są nasze słabości. Marka osobista bazuje na prawdziwych wartościach, potencjale, cechach, wiedzy i doświadczeniu. Prawdziwa marka osobista nie jest wymyśloną kreacją.
Polecam inspirujący film Simona Sinka „Start with why”, który zadaje wiele pytań i zmusza do przemyślenia swojej marki właśnie w kontekście WHY?
- Pierwsze brzmi: Dlaczego robię to, co robię? Brzmi dość filozoficznie, ale pomaga w szczery sposób określić swój cel.
- Drugie pytanie to: Jak chcę osiągnąć swój cel? Odpowiedź pozwala zbudować strategię komunikacji, wybrać narzędzia, kanały, w których chcę opowiadać o sobie i swojej marce.
- Na końcu zadajemy sobie trzecie pytanie: Co dokładnie robię?
Te wszystkie pytania pomagają również znaleźć własny wyróżnik, na bazie którego budujemy silną markę osobistą, gdyż jednym z podstawowych czynników decydujących o sile marki jest jej wyróżnik. Osoby, o których mówi się, że odniosły sukces, odznaczają się mocnym i jednocześnie zrozumiałym wyróżnikiem. Słabe marki są podobne do innych marek, oferują podobne usługi, w podobny sposób się prezentują, konkurują podobnymi cechami.
Jest to ten etap, nad którym najdłużej siedzimy z klientem. Ale jednocześnie jest to etap bardzo ważny, bo gdy na tym etapie nie wypracujemy konkretów, nie bardzo będziemy mieli co opakować i komunikować w kolejnych etapach 😉
Nie każdy potrafi samodzielnie określić swoje kompetencje, zasoby, naturalne zachowania, to wszystko, co powinno być podstawą marki osobistej. Wtedy warto zdecydować się na audyt i poprosić kogoś o pomoc. Są różne metodologie pozwalające odkryć nasze talenty, naturalne zachowania i predyspozycje. Aby pomóc klientom w zdefiniowaniu ich marki, korzystam często z metody Extended DISC, która umożliwia zdefiniowanie ich talentów, naturalnych predyspozycji i zachowań. Nasze kompetencje opierające się na talentach budują markę w naturalny sposób. Jeśli w czymś się nie czujemy, to będziemy się męczyć, będzie to nas kosztowało dużo wysiłku. Wykorzystując natomiast nasze naturalne talenty, nie wkładamy w działania dużego wysiłku, przychodzą nam one z łatwością i możemy efektywniej się rozwijać w tych obszarach, w których najlepiej się czujemy.
Etap 2. Opakuj markę
Drugi etap budowania marki to jej „opakowanie”, czyli strona wizualna, gdyż marka to również wygląd zewnętrzny, który musi być spójny z jej wartościami.
Wizualna strona marki może wydawać się mało istotnym elementem na początku procesu budowania marki, ale należy pamiętać, że pierwsze, co widzimy przy kontakcie z marką osobistą to właśnie człowiek – jego wygląd i zachowanie, styl komunikacji, a także wygląd wszystkiego, co reprezentuje markę, czyli cała tzw. identyfikacja wizualna (logo, hasło, wszelkie materiały reklamowe i grafiki, które publikowane są we wszystkich mediach, strona internetowa itp.).
Etap 3. Zaprezentuj markę
Nie siedź w kącie, bo Cię nie znajdą. W dzisiejszych czasach niewiele można zdziałać bez komunikacji i promocji marki. Nawet najlepsza marka sama się nie sprzeda. Potrzebne są platformy i przestrzenie, gdzie należy komunikować, co reprezentuje Twoja marka i co ma do zaoferowania.
Jest wiele narzędzi do komunikowania marki. Budowanie planu komunikacji marki należy rozpocząć od przeanalizowania otoczenia, konkurencji oraz sprecyzowania grupy docelowej, czyli naszych potencjalnych klientów. Do planu trzeba podejść z głową, przemyśleć, jakie mamy zasoby finansowe, osobowe i czasowe, aby nie wybrać zbyt wielu kanałów, bo wtedy komunikacja rozmyje się i nie przyniesie oczekiwanych efektów.
Wartość personal brandingu
W przypadku definiowania klientów, im węższa jest grupa docelowa, tym łatwiej komunikować markę, bo wiemy, jakie ma potrzeby ta konkretna grupa, czym się charakteryzuje i możemy opracować konkretny komunikat. Dobrze jest wyspecjalizować się w czymś dla konkretnej grupy, sprecyzować, jaki problem jest charakterystyczny i częsty dla tej grupy, a następnie zaproponować rozwiązanie i korzyści, jakie otrzyma, gdy wybierze Twój produkt lub usługę. Efektem tego procesu jest silna marka osobista, bo zaczyna się od „znam tę osobę”, następny etap to „cenię tę osobę” i osiągamy cel – „wybieram tę osobę” jako partnera w biznesie, jako pracownika, jako znajomego, którego cenię.
I dokładnie to, jaką jesteś marką, decyduje, czy to Ty musisz szukać pracy, czy to „praca szuka“ Ciebie. Jeśli jesteś dobrym specjalistą, znanym w branży, to firmy proszą Cię, abyś u nich pracował, headhunterzy dzwonią do Ciebie, gdy poszukują takiego właśnie specjalisty. To Ty wybierasz, dla kogo chcesz pracować i z kim chcesz pracować. Czy chciałbyś być w takiej sytuacji zawodowej?
Etap 4. Pielęgnuj markę. Nic nie jest dane na zawsze. Rebranding.
W dzisiejszych czasach obfitujących w daleko idący “hejt” trudno wypracować sobie jednocześnie popularną i pozytywną markę.